หน้าแรก > บทความเกี่ยวกับกระดิ่ง > กังสดาล ความหมายและวัฒนธรรม

กังสดาล ความหมายและวัฒนธรรม

กังสดาล ความหมาย / นิยาม

  • “กังสดาล” หมายถึง “ระฆังวงเดือน” เครื่องโลหะหล่อจากสัมฤทธิ์หรื­อทองเหลือง รูปร่างคล้ายพัดคลี่ออก ด้านบนเจาะรูเพื่อแขวน ใช้ “ตีให้เกิดเสียง”
  • พจนานุกรมราชบัณฑิตฯ ให้คําอธิบายว่า “ระฆังวงเดือน” เช่นตัวอย่าง “แว่วสําเนียงเสียงระฆังกังสดาล”
  • เป็นเครื่องดนตรี / เครื่องใช้เสียงชนิดหนึ่ง ซึ่งมีใช้ในพิธีกรรม และดนตรีไทยเก่าแก่

ประวัติและที่มา

  • มีหลักฐานว่า “กังสดาล” ปรากฏมาตั้งแต่สมัยสมัย อาณาจักรสุโขทัย ซึ่งกล่าวถึงในวรรณคดี ไตรภูมิพระร่วง (มีคำว่า “กังสดาล” อยู่ในรายชื่อเครื่องดนตรี)
  • รูปร่างของกังสดาลนั้นมีหลายแบบ เช่น แบบทรง “ค้างคาวกางปีก” ที่ได้รับอิทธิพลศิลปะจีน และแบบวงกลมหรือวงเดือน

ลักษณะและการใช้

  • ตัวเครื่อง: หล่อจากทองเหลืองหรือสัมฤทธิ์ ด้านบนเจาะรูไว้แขวน ถ้าไม่แขวนแล้วตีเสียงอาจไม่กังวาน
  • การใช้:
    • ใช้ในพิธีศาสนา เช่น วัด/งานบุญ บอกสัญญาณว่าเวลาอะไรถึงอะไร
    • ใช้ในวงดนตรีไทยเก่า เช่น เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องดนตรีที่ปรากฏใน “ไตรภูมิพระร่วง”
  • เสียง: มีลักษณะ “กังวาน” ชัดเจน

ความสำคัญทางวัฒนธรรม

  • เป็นเครื่องดนตรี/เครื่องเสียงที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมไทย และมีความเชื่อมโยงกับพิธีการทางศาสนาและดนตรีไทยโบราณ
  • การมีใช้ในสมัยก่อนหมายถึงการสื่อสารเวลา หรือประกาศในพิธีการณ์ ซึ่งสะท้อนถึงระบบสังคมและวัฒนธรรมที่มีการจัดองค์กรพิธีกรรมอย่างมีแบบแผน
  • รูปทรงที่ได้รับอิทธิพลจากจีน/อินเดีย แสดงว่าไทยรับและปรับวัฒนธรรมเข้ามาผสม
Visitors: 446,003